⛪️ Philipstown +

Philipstown NG kerk

“Ieder woelt hier om verandering

en betreur dit dag na dag.”

Die aanhaling uit 'n ou Gesang - versie is op so baie v.d. mens en sy instansies van toepassing. Die ontstaan v.d. dorp en die gemeentes van Philipstown, dien hier seker ook as voorbeelde.

Erkenning: Gemeentegeskiedenisargief

Mense met vaste oortuigings, dogmatiese sienings, word tradisioneel as baanbrekers, rigtingwysers, gesien. Tyd het egter die manier om baie v.d. sienings uit te kalwe, te erodeer. Waarmee sit jy dan? Nog 'n dogma, nog 'n pasaangeër?

Die stryd tussen die 3 gereformeerde kerke duur voort, miskien deels daaraan toe te skryf dat, die seerkry nog nie verby is nie.

Terloops, vir my is die lees v.d. NG Ke

Uit 'n ander hoek

Binne in die kerk. Mooi daardie gekleurde venster bokant die kansel.

Die oostekant vd indrukwekkende gebou.

Ds. Andrew Murray het die gemeente van 1822-1866 bedien. Hy was een van talle Skotse predikante wat na SA gebring is om tekorte aan te vul. Voor sy koms het Ds. Marray eers 10 mde in Nederland spandeer om die taal aan te leer. In 1825 is hy met die 16 jarige Maria Susanna Stegman getroud. 16 kinders, waarvan 11 volwassenheid bereik het, is uit die huwelik gebo

Die kerk se orrelgalery.

Die gemeente se 4e kerkgebou, (die 3e op dieselfde perseel), is deur die kaapse argitek James Bisset ontwerp en aspekte vd Salisbury-katedraal kan gesien word. ('n Ander bron meld Charles Freeman as die argitek)

Al die klip vir die kerk kom uit die steengroef Kriebult en is deur die eienaar A Neser geskenk. Die klip is reeds by die steengroef, volgens voorskrif, in die verla

Die kansel in die kerk, en een van die loodglas vensters daarbo.

Die toring is byna 46 meter hoog en die klok weeg 'n yslike 1720 pond.

In 1950 is die hele kerkgebou opgeknap en restoureer.

Rondom 1927 was daar kerkskeuring en 'n 2e gemeente het in Graaff Reinet ontstaan. Die rede vir die skeuring was die verskil oor wat die kanseltaal moes wees, Afrikaans of Engels. Die twee gemeentes het in 2010 no

Die sy-aansig vd pragtige kerkgebou.

In 1877 begin Ds Arend Hofmeyr se 26 jaar lange diens in die gemeente.

Hy het hom ywerig bemoei met jeugwerk en tydens sy bediening is 'n CJV -saal (Christelike Jeug vereniging) gebou

Die huidige kerk is deur William Henry Ford ontwerp volgens die Gotiese Katedraalstyl en in 1908 ingewy.

Die gekerfde preekstoel, deur Anton Anreith ontwerp, vorm die fokuspunt vd kerkgebou.

Die orrel is deur 'n Kaapstad se firma uit die buiteland bestel en was reeds in die vorige kerkgebou in gebruik.

Met die bou vd huidige kerk is die orrel langs die kansel installeer.

Kyk ook na die pragtige vensters.

Hermansburg Lutherse kerk

Hopefield NG kerk

Die gemeente is in 1851 gestig. Die gebied wat deur die gemeente bedien moes word, bestaan nou uit 11 gemeentes. Vir een leraar was dit 'n onbegonne taak om so'n area te bedien. Daarom is Darling in 1853, Riebeeck-Wes in 1858, Riebeek-Kasteel in 1863 en Moorreesburg in 1879 gestig.

Die horlosie vd kerk is in 1911 in Nederland gebou, No 398, en 1 van ongeveer 20 wat nog in werkende

Die eerste leraar was Ds JH Neethling wat in 1854 bevestig is. Interessant, hy was een van 3 Neethling broers wat hul hele loopbaan net 1 gemeente bedien het. Ds JH op Hopefield, Ds HJ op Lydenburg, en Ds. HL op Utrecht.

In 1877 word die hoeksteen vd nuwe kerk gelê en in 1879 word dit ingewy.

Nieuwoudtville NG kerk

Nieuwoudtville, gevestig op grond wat van die twee Nieuwoudt broers aangekoop is. Weet nie altyd onder watter streek die dorp geplaas moet word nie; is dit Namakwaland, Boesmanland, Cederberge of die Hantam? Maar dit maak nie werklik saak nie, dit bly 'n interessante mooi dorpie met ook eiesoortige blomme.

Die gemeente is in 1897 gestig en die hoeksteen vd pastorie, wat in 1899 gelê is, is vandag nog in gebruik. Die pastorie, wat van klip gebou is, is tydens die 2e Vryheidsoorlog as fort gebruik.

Die kerk is met "gedresseerde" steenklip van die omgewing gebou. Die kerkbanke is uit eikehout en die preekstoel van Tafelberg-sandsteen, bedek met Bataafse teëls. Iets besonders. Die traliewerk op die galerye is van versierde gietyster wat uit Skotland ingevoer is. Die hoeksteen vd kerk is in 1906 gelê. Die kerk het £11,300 gekos.

Die pragtige steenklip kerk van Nieuwoudtville.

Baie vd loodglasvensters was gebreek en die koste om dié te vervang was hoog. Die vrouens vd gemeente het toe op 'n baie goedkoper, maar tog effektiewe, alternatief besluit. Badkamerglas is op die binnekant met gekleurde film geplak en siedaar, 'n pragtige resultaat.

Die kerkklok wat apart vd kerk staan.

Tydens die bou vd kerk het die verskaffers vd traliewerk op die galery vereis dat volle betaling geskied voordat die tralies gelewer sou word. Die geld was beskikbaar maar die skriba is skielik oorlede en begrawe. Toe die geld by die bank onttrek moes word, was dit weg!!

(verder hieronder)

Die besonder mooi traliewerk en die sandsteenkansel.

Die predikant en 'n aantal ouderlinge het toe te perd deur 'n groot deel vd land gereis om fondse te kollekteer. 'n Persoon in SWA het die kollektant ingelig dat die skriba daar by hulle gesien is.

Terug in Nieuwoudtville het die polisie toestemming gegee dat die graf oopgegrawe mag word. Wat dink julle kry hul toe in die kis?

'n Vark!!

Nylstroom NG kerk (Witkerk)

Die gemeente is reeds in 1860 gestig wat dit na Rustenburg (1850), Pietersburg (1852) en Pretoria (1854) die 4e oudste gemeente in Transvaal gemaak het. Eers in 1890 kry die gemeente hul eerste permanente leraar, Ds Viljoen, wat in 1892 egter weer vertrek en vir die volgende 7 jr. is die gemeente weer vakant.

Die kerkgebou is in 1899 ingewy, dus kort voor die uitbreek vd oorlog. Boukoste was £6000.

Die kerk is deur die jare pragtig onderhou en in 1951, en weer in 1992 grootliks restoureer.

Die toringhorlosie uit klip, en kerkklok staan apart vd kerk. Die konstruksie was aanvanklik uit hout en toe dit erg verweer het is die kerkklok verkoop. Die klok is later op 'n plaas by Harrismith opgespoor, teruggebr

Die hoeksteen .

Die kerk is gebou met plaaslik vevaardigde kleistene. Die loodglasvensters was aanvanklik in houtrame maar die moes met staal vervang word. Die addisionele gewig het die een muur in duie laat stort maar is met gebakte stene herstel. Die res vd kerk is nog vd oorspronklike kleistene.

In 1940 is 'n gallery aangebring. Dié het egter die uitsig op die hoë preekstoel belemmer. Daar is toe besluit om die preekstoel in sy geheel te laat sak. Gelukkig is daar niks aan die pragtige kansel self gekarring nie.

Die kerkorrel wat tans in gebruik is, is in 1956 in gebruik geneem. D.i 'n Walker-orrel en was toe die grootste orrel noord van Pretoria. In 1994 is ontbrekende orrelpype bygevoeg. Toegang vir die orrelis is met 'n buitetrap.

Erkenning foto Gemeentegeskiedenis-argief

Burgersdorp NG-kerk

Hierdie is die oudste gemeente vd NG-kerk in Noordoos Kaap en is in 1846 gestig. Die gemeente is geleë midde in die streek waar verskille bestaan het oor die sing van gesange asook die liberalistiese sieninge vd Kaapse-kerk. D.i dan ook een vd min dorpe in SA waar die kerkgeboue van die NG- en Dopper-kerke ewe groot is.

Ds John Murray, een vd 5 predikantseuns van Ds Andrew Murray, was die eerste leraar van die gemeente. Hy het die gemeente van 1849 tot 1858 bedien waarna hy as een vd eerste twee hoogleraars aan die kweekskool aangestel is.

Hy is op 12-jarige ouderdom, saam met sy ouer broer, na Skotland vir skolastiese opleiding. Beide hy en sy broer het in Holland hul teologiese studies voltooi. Hy doen toé reeds 'n beroep op owerhede vir die daarstelling van 'n teologiese seminarie aan die Kaap.

Wat 'n uitdaging was die gemeente nie! Behalwe die uitgestrektheid vd gemeente was hy ook konsulent van aanliggende gemeentes. 'n Berig in die "Albert Times" van 1855 meld dat hy in Desember 500 myl afgelê het, die helfte daarvan te perd.

Die ongeletterdheid vd jeug het ook swaar op hom gedruk en hy het besluit om 'n Kinderbybel te skryf, later ook 'n Katkisasieboek.

Die huidige kerkgebou is in 1913 ingewy. Argitek was William Henry Ford wat ook die kerke op Kroonstad en Frankfort ontwerp het. Hy was lief om 'n koepel deel vd dak te maak.

Die 1e kerkgebou was in 1848 gebou en in 1857 is 'n orrel ge-installeer.

In 2020 tref 'n ramp die kerk toe 'n elektriese kortsluiting 'n brand veroorsaak. Groot skade, wat etlike miljoene rand gaan kos om te herstel, word aangerig. Die argitek, Anton Roodt, van Bloemfontein is verantwoordelik vir die herstelwerk.

Foto: Erkenning aan Media 24

Tulbagh

Baron Gustaaf van Imhoff, goewerneur van Nederlands-Indië, besoek die kaap en reis na die binneland. Hy is so geraak deur die toestand van verval wat godsdiens en onderwys betref, dat hy by die Here Sewentien daarop aandring dat ten minste 2 nuwe gemeentes gestig moet word. So kom Tulbagh, (vir 60 jr. bekend as "Roodezandskerk in't Land van Waveren) in 1743 in stand. Eers in 1804 word die naam verander na Tulbagh. Skeuring vind plaas en 2 gemeentes, Tulbagh en Kruisvallei, sou vir 92 jr sy-aan-sy bestaan. Eers in 1935 word die gemeentes herenig.

Terry se lens

Voëls & kerke

Welkom

Gemeentes op hierdie bladsy:

Gereformeerde kerk Nylstroom

Nieuwoudtville NG kerk

Burgersdorp NG-kerk

Tulbagh